Tuesday, January 31, 2012

KITAB AT-TAHARAH (SO KALIMPEYO)




1-  عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ  قَالَ : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ  يَقُولُ :” إنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ - وَفِي رِوَايَةٍ : بِالنِّيَّةِ - وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى , فَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ , فَهِجْرَتُهُ إلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ , وَمَنْ كَانَتْ هِجْرَتُهُ إلَى دُنْيَا يُصِيبُهَا أَوْ امْرَأَةٍ يَتَزَوَّجُهَا , فَهِجْرَتُهُ إلَى مَا هَاجَرَ إلَيْه .
النيةُ : القصدُ والعزمُ على الشيء .
1- Miyaka Tithayan ki Umar Ibn Al-Hattab a Kibabayan skaniyan O Allah a Pitharo iyan: [Miyan’g Akn so Rasolollah “saw” a Diiniyan tharoon  :“Mataan a so Mga Galbk na aya tharimaanon na so Kiyaniatanon, Na go Mataan a Ayabo a Bagian o Mga taw ko Mga Galbk Iran Na so Kiayaniataniranon, na sa Taw a aya Kaadnan o Kiyatogalin iyan na Makapantag sa Onotonot iyan  ko Allah goso Siyogo iyan, na so kiyatogalin iyan na Miyaadn a mambo a onotonot ko Allah agoso Siyogo iyan, na Sapman sa Taw a tomiyugalin sa makapantag sa sa babaya iyan ko Dunya odi na Makapantag sa Bae a kabayaan iyan mangaroma, na ayadn a Balas o kiyatogalin Iyan na so Sabap a initogalin Iyan”. 
2-  عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  : "لا يَقْبَلُ اللَّهُ صَلاةَ أَحَدِكُمْ إذَا أَحْدَثَ حَتَّى يَتَوَضَّأ ".
أَحدثَ : حصل منه الحدثُ ، وهو الخارجُ منْ أَحدِ السبيلينِ أَوغيرهِ منْ نواقض الوُضوءِ 
2- Miyakapoon ki Abu Huraira a pitharo iyan a pitharo kon o rasolollah : “ di tharimaan o Allah so Sambayang o Isa rkano igira a Miya hadas taman sa di Maka pagabdas”.
Hadas: So Langon a Phaka poon ko Duwa a Bngawan o Taw, agoso Langon a Phamakabatal ko Abdas.
3-  عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ وَأَبِي هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ رضي الله عنهم قَالُوا : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ :وَيْلٌ لِلأَعْقَابِ مِنَ النَّارِ  .
الويلُ : العذابُ والهلاكُ ، وجاءَ في بعضِ الآثارِ أَنَّه وادٍ في جهنم الأَعقاب : جمعُ عَقِبٍ ، وهو مُؤَخَّرُ القَدَمِ . والمرادُ أَصحابُها .
3- miyaka poon ki  Abdullah Bni Amr Bni Al-As Gosi Abi Hurairah Gosi Aisah Kiyababayaan siran o Allah langon Pitharo iran: “ Pitharo o Rasolollah Sangat a siksa a phoon sa Apoy a Bagian o Mga taw a Diiran phpiyapiyaan monab so Mga Panintilan Iran”.
Al-Wail: so Kasiksaan go Kabinasaan, miyakatalingoma ko Pd a Mga Totholan a ayakon a Maana niyan na: balintad sii sa Naraka.
4-  عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ  : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قال :” إذَا تَوَضَّأَ أَحَدُكُمْ فَلْيَجْعَلْ فِي أَنْفِهِ مَاءً , ثُمَّ لِيَنْتَثِرْ , وَمَنْ اسْتَجْمَرَ فَلْيُوتِرْ , وَإِذَا اسْتَيْقَظَ أَحَدُكُمْ مِنْ نَوْمِهِ فَلْيَغْسِلْ يَدَيْهِ قَبْلَ أَنْ يُدْخِلَهُمَا فِي الإِنَاءِ ثَلاثاً ، فَإِنَّ أَحَدَكُمْ لا يَدْرِي أَيْنَ بَاتَتْ يَدُهُ  .
وَفِي لَفْظٍ لِمُسْلِمٍ : فَلْيَسْتَنْشِقْ بِمِنْخَرَيْهِ مِنَ الْمَاءِ .
وَفِي لَفْظٍ :  مَنْ تَوَضَّأَ فَلْيَسْتَنْشِقْ  .
لِينْثِرْ : يعني يُخرجُ الماءَ منْ أَنفِهِ ، بعدَ إِدخاله فيهِ ، وهو الاستنشاقُ .
استجمرَ : استعملَ الحجارةَ في مسحِ البولِ والغائطِ .
فلْيوتِرْ : أَيْ لِيُنْهِ استجمارَه على وِترٍ ، ثلاثٍ أَوخمسٍ أَوأَكثرَ .
فَلْيَستنشقْ : الاستنشاقُ هو إِدخالُ الماء في الأَنفِ ثمَّ نثْرُهُ خارِجَهُ .
4- Miyakapoon ki Abi Hurairah a mataang kon a so Rasulollah “saw” na pitharo iyan a: pabila a so isa rkano na phagabdas na tago I niyan sa Ig a Ngerong iyan, oriyan iyan na na pan’nga, na sa Taw a aya ipamopo iyan na Ator na baloya niyan a Gansar, na igira a miyakanaw so Isa rkano makapoon ko katotorogaon na onabi niyan a Dowambala a Lima niyan ko onaanpn o daniyanon kisoldn ko Pananagoay sa Ig, kay mataan a so Isa rkano na diniyan katawan o anda mibbtad a Lima niyan sa kiyararamagan.
5-  عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قَالَ : "لا يَبُولَنَّ أَحَدُكُمْ فِي الْمَاءِ الدَّائِمِ الَّذِي لا يَجْرِي , ثُمَّ يَغْتَسِلُ مِنْهُ". وَلِمُسْلِمٍ : "لا يَغْتَسِلُ أَحَدُكُمْ فِي الْمَاءِ الدَّائِمِ وَهُوَ جُنُبٌ".
الماءُ الدائمُ : المستَقِرُّ في مكانِهِ كالغُدرانِ والبِرَكِ .
جُنُبٌ : الجُنُبُ ، مَنْ أَصابته الجنابةُ ، يطلقُ على المُذَكَّرِ والمُؤَنَّثِ ، والفردِ والجماعةِ.
5- Miyakapoon ki Abi Hurairah : Mataan kon a so Rasolollah na pitharo iyan: “ oba titi so Isa rkano ko Ig a Matatangl a maiistidi a  di thoga, oriyaniyan na p’phaygoon bo.
Na sii ko kiyapanotholaon I Muslim na aya kiya aloya niyanon na :” oba phaigo so isa rkano ko Eg a matatangl a dithoga a skaniyan na mazozonob.
6-  عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ :  أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قَالَ : " إذَا شَرِبَ الْكَلْبُ فِي إنَاءِ أَحَدِكُمْ فَلْيَغْسِلْهُ سَبْعاً" .
وَلِمُسْلِمٍ : "أُولاهُنَّ بِالتُّرَابِ" .
وَلَهُ فِي حَدِيثِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُغَفَّلٍ : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  قَالَ :  إذَا وَلَغَ الْكَلْبُ فِي الإِناءِ فَاغْسِلُوهُ سَبْعاً وَعَفِّرُوهُ الثَّامِنَةَ بِالتُّرَابِ".
ولَغَ : شَرِبَ بطَرَفِ لسانِهِ
عَفِّروهُ : التعفيرُ : التمريغُ في العَفْرِ وهو الترابُ .
6- Miyapanothol I Abu Hurairah a mataan kon a so Rasulollah na pitharo iyan : pabila a inoman a Aso so pananagoay niyo na onabi niyo so pananagoay sa sa maka Pito”.
Siiko kiyapanotholaon I Muslim na :” aya pagampaganay a ipagonabon na Butha”.
Miyapanothol pn I Muslim a Hadith I Abdullah Bni Mugaffal a mataangkon a so Rasolollah na Pitharo iyan: “pabila a inoman a Aso so Pananagoay na onabiniyo sa maka pito na ganapa niyo a butha a Ikawalo.
7-  عَنْ حُمْرَانَ مَوْلَى عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ رضي اللهُ عنهما : (( أَنَّهُ رَأَى عُثْمَانَ دَعَا بِوَضُوءٍ , فَأَفْرَغَ عَلَى يَدَيْهِ مِنْ إنَائِهِ , فَغَسَلَهُمَا ثَلاثَ مَرَّاتٍ ، ثُمَّ أَدْخَلَ يَمِينَهُ فِي الْوَضُوءِ , ثُمَّ تَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ وَاسْتَنْثَرَ ، ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاثاً , وَيَدَيْهِ إلَى الْمِرْفَقَيْنِ ثَلاثًا , ثُمَّ مَسَحَ بِرَأْسِهِ , ثُمَّ غَسَلَ كِلْتَا رِجْلَيْهِ ثَلاثًا , ثُمَّ قَالَ : رَأَيْتُ النَّبِيَّ :" يَتَوَضَّأُ نَحْوَ وُضُوئِي هَذَا ، وَقَالَ : "مَنْ تَوَضَّأَ نَحْوَ وُضُوئِي هَذَا , ثُمَّ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ , لا يُحَدِّثُ فِيهِمَا نَفْسَهُ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ".
بِوَضوءٍ : الوَضوءُ بفتحِ الواوِ ، معناه الماءُ الذي يتوضأُ بِهِ ، وبضمِّها ، فعلُ الوُضوء
7- Miyakapoon ko Humran a Tagikor I Uthman Bni Affan kiyababayaan siran o Allah a Duwa: “mtaan a skaniyan na miyailay niyan so Uthman I miaki kowa sa Eg a iphagabdas iyan, Na biyubosaniyan sa Eg a duwambala a palad a Lima niyan, na inonaban iyan sa miyakatlo, na oriyaniyan na ini Sold iyan a kawanan a Lima niyan sii ko Eg a diiniyan ipagabdas, na Oriyaniyan na Miyamomog, na Miyangilk sa Eg, go Miyan’nga, oriyaniyan na inonaban iyan a Buntal iyan sa  miyakatlo, go giya Dowambala a Lima niyan taman sa Duwambala a Siko niyan sa Miyaka Tlo, oriyaniyan na Siyapo niyan a Olo niyan, Oriyan iyan na inonaban iyan a Dowambala a Ski niyan, Oriyaniyan na Pitharo iyan Miya ilay akn so Nabi “saw” a dii magabdas sa datardn a Kiyapagabdas akn aya, nago Pitharo iyan: “sa Taw a Magabdas sa datar a Kiyapagabdas akn aya, Oriyaniyan na samabayang sa duwaka Rkaat a Sunnah sarta dadn a baniyan pamik’r’n sa ginawa niyan sa Masao to a mga Sai (Bagay) a makapanatag sa kadodoniyai inontabo na so Sambayang, na inirilaon so Miya ona a Miyandosa Niyan”.
8-  عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى الْمَازِنِيِّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : "شَهِدْتُ عَمْرَو بْنَ أَبِي حَسَنٍ سَأَلَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ زَيْدٍ عَنْ وُضُوءِ النَّبِيِّ؟ فَدَعَا بِتَوْرٍ مِنْ مَاءٍ , فَتَوَضَّأَ لَهُمْ وُضُوءَ رَسُولِ اللَّهِ " فَأَكْفَأَ عَلَى يَدَيْهِ مِنْ التَّوْرِ , فَغَسَلَ يَدَيْهِ ثَلاثاً , ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فِي التَّوْرِ , فَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ وَاسْتَنْثَرَ ثَلاثاً بِثَلاثِ غَرْفَاتٍ , ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فَغَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاثاً , ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فِي التَّوْرِ , فَغَسَلَهُمَا مَرَّتَيْنِ إلَى الْمِرْفَقَيْنِ ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فِي التَّوْرِ , فَمَسَحَ رَأْسَهُ , فَأَقْبَلَ بِهِمَا وَأَدْبَرَ مَرَّةً وَاحِدَةً ، ثُمَّ غَسَلَ رِجْلَيْهِ".
وَفِي رِوَايَةٍ : " بَدَأَ بِمُقَدَّمِ رَأْسِهِ , حَتَّى ذَهَبَ بِهِمَا إلَى قَفَاهُ , ثُمَّ رَدَّهُمَا حَتَّى رَجَعَ إلَى الْمَكَانِ الَّذِي بَدَأَ مِنْهُ". وَفِي رِوَايَةٍ " أَتَانَا رَسُولُ اللَّهِ " فَأَخْرَجْنَا لَهُ مَاءً فِي تَوْرٍ مِنْ صُفْرٍ". التَّوْرُ : شِبْهُ الطَّسْتِ . أهـ
التَّورُ : هو إِناءٌ صغيرٌ .
فأَكْفَأَ على يديْهِ : أَمالَ وصَبَّ على يديْهِ .
قَفَاهُ : مُؤَخِّرَةُ رِأْسِهِ .
منْ صُفْرٍ : هوَ نوعٌ منَ النُّحاسِ .
8- Miyakapoon ki Amr Bni Yahya Al-Maziney miyakapoon kon pman ki Ama iyan a Pitharo iyan: “kiyambantayan akn si Amr Bni Abi Hasan a ini Isha iyan ki Abdullah Bni Zaid so Abdas O Rasulollah? Na miyaki kowa sa Pananagoay  si Abdullah a adn  a Egon na miyagabdas Kiran sa Datar dn O kapagabdas o Rasulollah, na Biyubosan iyan sa Eg a Duwambala a Lima niyan na Inonaban iyan sa Miyakatlo, oriyaniyan na ini sold iyan a Lima niyan ko Pananagoay, na Miyamomog go miyangilk sa Eg go miyan’nga sa miyakatlo sa oman I isa na maka Isa mambo Maka  kowa sa Eg, oriyaniyan na inisold iyanon pman pharoman na Inonaban iyan a Buntal iyan sa Miyakatlo, oriyan iyanna ini sold iyan a Lima (Diyudo iyan) sii ko pananagoay na niyan a Duwambala a Lima niyan taman sa Siko sa Miyakatlo, oriyaniyan na insold iyan pman a Lima niyan ko Pananagoay na siyapo niyan a Olo niyan sa inipoon iyan sa Poro a Bn’ng taman sa Miyaka oma sa Tngo na Piaka kasaoy niyan bo pman pharoman ko Piphoonaniyanon, oriyan iyan na inonaban iyan a duwambala a Ski niyan.
9-   عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها قَالَتْ :كَانَ رَسُولُ اللَّهِ يُعْجِبُهُ التَّيَمُّنُ فِي تَنَعُّلِهِ , وَتَرَجُّلِهِ , وَطُهُورِهِ , وَفِي شَأْنِهِ كُلِّهِ".
يعجبُهُ التَّيَمُنُ : استعمالُ اليدِ اليمينِ ، والبَدْءُ باليمينَ في كلِّ ماهو شريفٌ وطاهرٌ وطيبٌ .
تنعُّله : لبْسُ النعلِ وهو الحِذاءُ .
ترجلِهِ : تسريحُ شعرِهِ بالمِشطِ .
طُهُورِهِ : بضم الطاء : يشملُ الوُضوءَ والغسلَ .
وفي شأْنِهِ كلِهِ : في الأُمورِ الشريفةِ المُسْتَطابَةِ
9- Miyaka poon ki Aisa kiyababayaan skaniyan o Allah pitharo iyan: “Aya kaadnan o Rasulollah na P’kababayaan iyan  so kakhawanan (Kaosarako Liama a Kawanan, goso Kapoon sii sa Tumampar sa Kawanan) sii ko kapsolot iyan sa Talompa, Go siiko kaphanalday niyan, go sii ko diinyan kashuti, go siiko kalangowan a btad iyan”.
10-  عَنْ نُعَيْمٍ الْمُجْمِرِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ  أَنَّهُ قَالَ : (( إنَّ أُمَّتِي يُدْعَوْنَ يَوْمَ القِيَامَةِ غُرّاً مُحَجَّلِينَ مِنْ آثَارِ الْوُضُوءِ )) . فَمَنْ اسْتَطَاعَ مِنْكُمْ أَنْ يُطِيلَ غُرَّتَهُ فَلْيَفْعَلْ .
وَفِي لَفْظٍ لِمُسْلِمٍ : (( رَأَيْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَتَوَضَّأُ , فَغَسَلَ وَجْهَهُ وَيَدَيْهِ حَتَّى كَادَ يَبْلُغُ الْمَنْكِبَيْنِ , ثُمَّ غَسَلَ رِجْلَيْهِ حَتَّى رَفَعَ إلَى السَّاقَيْنِ , ثُمَّ قَالَ : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ( يَقُولُ : إنَّ أُمَّتِي يُدْعَوْنَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ غُرَّاً مُحَجَّلِينَ مِنْ آثَارِ الْوُضُوءِ )) فَمَنْ اسْتَطَاعَ مِنْكُمْ أَنْ يُطِيلَ غُرَّتَهُ وَتَحْجِيلَهُ فَلْيَفْعَلْ .
وَفِي لَفْظٍ لِمُسْلِمٍ: سَمِعْتُ خَلِيلِي  يَقُولُ: (( تَبْلُغُ الْحِلْيَةُ مِنْ الْمُؤْمِنِ حَيْثُ يَبْلُغُ الْوُضُوءُ )) .
يُدْعَوْنَ : يُنَادَوْنَ .
غُرَّاً : الغُرَّة : بياضٌ في وجهِ الفرسِ ، أُطْلِقَتْ على نورِ وجوهِهِمْ المُشَبَّهَةِ بغُرَّةِ الفَرَسِ .
محَجَّلينَ : من التحجيلِ وهو بياضٌ في قوائمِ الفرسِ . والمرادُ بذلك النورُ الذي يعلو وجوهَهُمْ وأَيدِيَهُمْ وأَرْجُلَهُمْ يوم القيامة ، وهذا من خصائصِ هذهِ الأُمَّةِ .
الحِلْيةُ : حليةُ النورِ التي تبلغُ مابلغَ ماءُ الوُضوءِ .
10- Miyakapoon ki  Nuaim Al-Muzmir a miyakapoon kon pman ki Abu Hurairah a miyakapoon kon pman ko Nabi a Mataan a pitharo iyan: “mataan a so Ummat akn na Phananawagn siran sii sa Alongan a Mauri a Kisisindaw a mga Buntal iran go giya mga Lima iran go giya mga Ski Iran, sa rarad oto o Abdas”. Pitharo iyan (si Abu Hurairah) sa phakagaga rkano a pakaporoon iyan so sindaw niyan na Nggalbkaniyan.
Go sii ko kiya aloy niya a isa sii ki Muslim na: “miya ilay akn si Abu Hurairah a dii magabdas na inonaban iyan a buntal iyan go giya lima niyan a Duwambala  taman sa maitobo na makaoma sa duwambala a Waga, oriyan iyan na inonaban iyan a Ski niyan taman sa iniporo iyandn sa Pamosoan iyan, oriyan iyan na pitharo iyan: “ miyan’g akn so Rasulollah a diiniyan tharoon: “mataan a so Ummat akn na Phananawagn siran sii sa Alongan a Mauri a Kisisindaw a mga Buntal iran, go giya mga Lima iran go giya mga Ski Iran, sa rarad oto o Abdas”. Pitharo iyan (si Abu Hurairah) sa phakagaga rkano a pakaporoon iyan so sindaw niyan na Nggalbkaniyan”.
Siiko isa a kiya alloy niyan ki Muslim na : “iprampay so sindaw o Mo’min (Mapaparatiyaya) sii ko taman phrampayan a Abdas”.

No comments:

Post a Comment