so katarawih

So KATARAWIH

So Tarawih – na giyai so Qiyamol-Layl (katindeg sa sambayang ko kaghagawii) a kanjamaa siiko Ramadhan, aya wakto niyan na iphoon ko sambayang a Aisha na taman ko kasebango pamorawag (Fijar). Sabnara inipangoyato Nabi (Sallallaho Alaihi Wa Sallam) so kitindegenon ko Ramadhan sa kiatharo niyanon a [ped sa maana niyan]: “Saden sa taw ipamayandeg iyan [so qiyamol-layl] ko Ramadhan ka paratiyaya niyan [ko Allah] ago arap-arap iyan [ko balas o Allah] na prilaan rekaniyan so nganin a miyauna ko dosa niyan.” [Bukhari & Muslim]. Ago siiko Sahih Bukhari a phoon a thothol ko Aishah [RadhiAllaho Anha]: “Mataana so Nabi [Sallallaho Alaihi Wa Sallam] na tominindeg (sa qiyamol layl) sa miyaka-isa a kaghagawii sa masjid na adna miyonot ko sambayang a manga taw, oriyan iyan na mizambayang peman ko miyakatondogon (a kaghagawii) na miyakadakel so manga taw, oriyan iyan na mitimo-timo siran ko kaghagawii a ikatlo odi na siiko ikapat na da niyan siran liyowi, na kagiya a mapita na pitharo iyan [ped sa maana niyan]: Sabnara miyailayaken so siyowaiyo na daa ba raken miyakaren sa kaliyowi ko rekano a rowar sa mataana inikawan aken oba rekano baden paliyogaten.” Siiyoto ko Ramadhan.

Ago aya sonat na so kapaka-kampetaun sa 11-rakaat a gii zalaman ko oman 2-rakaat ka kagiya mataana so Aisha [RadhiAllaho Anha] na ini-izaono andamanaya gii kasambayang o Nabi [Sallallaho Alaihi Wa Sallam] siiko Ramadhan na aya pitharo iyan: “Aya betad iyan na di niyan pelawanan [melagido] siiko Ramadhan ago siiko salakaw ron so sapolo ago isa rakaat.” [Kiya-opakatan]. Ago siiko kitab a Muwatta na phoona thothol ko Muhammad bin Yusof – a sekaniyan na kasasarigan tomatana – a phoona thothol ko Saib bin Yazid – a sekaniyan na sahaba – a mataana so Omar bin Al-Khattab [RadhiAllaho Anho] na inisogo iyan ko Obay bin Kaab agoso Tamim Ad-Darii a kapagimam iran ko manga taw sa sapolo ago isa rakaat.

Na o khalawani so sapolo ago isa rakaat na daa karata iyan ka kagiya mataana so Nabi [Sallallaho Alaihi Wa Sallam] na ini-izaon so makapantag ko Qiyamol-Layl na aya pitharo iyan a [ped sa maana niyan]: “Kangga-dowa, kangga-dowa na igira a ikhawano isa rekano o ba khapita na sambayang sa isaka rakaat a [witir] inggansar iyan ko nganin a kiyasambayangan iyan.” [Dowaa-Sahih]. Inonta na so kasiyapa ko kalalayona sangkoto a bilangan a miya-aloy sa Sunnah a rakeso kapaka-lalanataun phiya-phiya agoso kapakatasaun sa diyangka a di ron peman khapasangan so manga taw na aya taralbi ago tarotop.

Sopman so pezowaan o sabaad ko manga taw a pekitaralo a giiran kanggagaan [lagido sabaad ko gii rekitano mamagimam ko manga darpa tano a diiranden ingginawa so “Qulho” agoso “Inna A’ttayna” ago di pen melakay so moonot kiran] na mataana miyakasopak ko manga ndaowano Islam ka kagiya mataana amay ka so sambayang na pangakokorangan so manga wajib iyan agoso manga rokon iyan ko giiron kinggolalanen na miyabatal.

Ago madakel ko manga Imam a diiran pakalanaten phiya-phiya so kasambayang sa tarawih na giyoto na karibatan iran ka mataana so Imam na kenao ba gii sambayang sa para bo sa ginawa niyan ka aya mataan na para ko ginawa niyan agoso salakaw ron na sekaniyan na lagido olowan a paliyogaton a kanggalebeka niyan ko paka-ompiya. Sabnara miya-aloy o manga Ulama a mataan kon a makro ko Imam obanggagaan sa magaan a pakaalang ko moonoton sa kipenggolalanen iran ko nganin a wajib.

Ago aya patot siiko manga taw a kapanagontamaniran ko kitindegen sangkai a Tarawih ago di kiran mapapas sa ba sabap sa giiran kapakatetepasaa ko manga masjid ka sabnara sa taw a sambayang a monot ko Imam sa taman den sa kapakapasad iyan na bagian iyan so balas o qiyamol-layl [tahajod] sangkoto a kaghagawii apiyapen miyakatorog den ko igaan iyan [ka daden tahajod ko kaghagawii].

Ago daa karata a kapendarpa o manga bai ko sambayang a tarawih amay ka mapaparihala siran phoon ko pitna. Asar mambo ka aya kapezong iranon na phophorongan iran ago sisiyapen iran a ginawa iran, kenao ba siran pephangangarig a thatanos ago gii khakamotan.

[Phoonai ko kitab a mayto i Shiekh/Muhammad bin Salih Al-Othaimin [Rahimahollah] a iningaranan sa “Fosul Fis Siyam Wat-Tarawih Waz-Zakat