SO VALENTINES DAY

o oriyano podi ko Allah agoso salawat ko Nabi [Sallallaho Alaihi Wa Salam] agoso manga tonganay niyan agoso manga Sahaba niyan. Oriyan iyan:

Omani pagtaw na adna is'snggay niyan a mala a gawii niyan na gii niyan sla-slaan sa nggogolalan ko paratiyaya niyanon. Ibarato manga Yahodi agoso manga Christian agoso manga Mushrik (pananakoto) palaya adna manga pista iran a gii ran sla-slaan ko okita paratiyaya iranon odi na tindg iranon. Skitano a manga Muslim na adn mambo a pista tano ka so Eid el fitr agoso Eid el Adhha a gii tano sla-slaan ko okita kinisogoonon o Islam. So Islam na langowa inisogo iyan ago inisapar iyan na adna hikma niyanon a mapiya, lagidangkai a dowa a boka a madakla mapapadalmon a manga pipiya a hikma a manonompang ko pithanggisaan agoso pagtaw. Ogaid na kagia a so Iblis a ridoay manosia na pipharasan iyan ko manga Muslim so manga pista a da  sogoon o Islam ago ini odiyok iyan kirana kabhabaya i ran ko pimbarang a pakaradian a di kabaya o Islam. Giyotowi sabap a madakl ko manga Muslim a phagogop sla-sla ko Christmas, New Year (o mga salakaw i agama), Valentine Day, mga Birth Day agoso manga salakaw ron.

Igira a February 14 na madakla pkha ilayngka a ndiditar sa mariga, thatanos sa mariga (ko mga bai), so kil'lmba sa manga ririga, so gii ndadawaga sa manga gifts ago manga obarobar a manga ririga agoso gii samba-sambi sa manga greetings. Adn pn a ron iyan ip'phantag so kapkhawingaon. Adn pn ko manga ingd a Muslim a iphagadn iran sa manga pisosonana pakaradian ko manga darpa iran ago plmbaan iran sa manga ririga so mbalabala kiran agoso manga lalan iran ka sla-sla iran kon ko Valentines Day.

Nanaowai sa kapipitna o sabaad ko manga Muslim sa kaprawata iran ko manga olawla ago manga adat o manga soranga iran sa agama. Miya birayat siran ko manga okitokit iran ago miyasigi siran ko manga paparangayan iran a sopak ko Islam, aya tindg iranon na giyotokon ni ropaan o kapakarpng agoso kapaka osor. Inonta na daa miyaprarad iranon a rowar ko kapakadadampanas agoso kapkhadosa iran ko Allah. Bnar dn so kiatharo awno Nabi tano a Muhammad [Sallallaho Alaihi Wa Salam]:

(لتتبعن ســنن من قـبـلكـم شـبــرا بـشبـــر و ذراعا بـذراع حــتى لــو ســـلـكــوا جحــر ضــب لســلكـتـمــوه،
قـالـوا: اليـهــود و الـنصارى؟    قال: فـمــن). [متـفـق عليه]

“Sabnara tondogn niyodn so okitokito manga taw a miyaonaan iyo sa sarangaw-sarangaw, sadhada-sadhada taman sa o okit siran ko girb o parangan na mokit kano rondn”. Pitharo iranon: Ba so manga Yahodi agoso manga Christian? Pitharo iyan: Antaa bs (odi siran).” [Kiyaopakatana Hadis].

Ino katawan tano i pakapoon o Valentine Day? So manga Roman na igira kiyalookan so February ko oman ragon na gii siran timo-timo. Omani darpa na ip'phanorat o manga ngongoda kiran so manga ngaran o manga raga kiran na ptimoon iran sa satiman a box. Oriyan iyan na omani mangoda na komolboton na sadn sa makolbot iyanon na pmbaloy a phagidaanowa siran ko tnday o saragon sa di khabaroba ago di pakasalin sa pagidaan taman o di mapopos so saragon. Khapakawitan iyan pn sa card a sosoratan sa “SA INGARANO GOD-MOTHER NA INIPAKAWIT AKN RKA ANGKAI A CARD”. Miyabaloy dn oto a adat iran taman ko kakhapopos o ika-3 ka century a aya kapapantagan na dato na si Emperor Claudius II a mabhabaya sa katidawa. Miya ilay niyan a so manga ngongoda ko manga sondaro niyan na matigr sa katidawa a di so and a manga karoma niyan taman sa adn pna khatoon kaon na pzangka ago margn a kapkhatimoa niyan kiran sabap ko manga darodopa iran. Sabap roo na mimbaal sa kitaban a inisapar iyan ko manga Pare oba adna pkhawinga iran ko manga sondaro niyan ka an siran di pkhakaningkiri. Si pman si Saint Valentines na inongkir iyanoto na p'phangawingn iyan siran sa masoln sii sa simbahan.

Dabo malanggay na kiyatokawan skaniyan na miyadakp ago miyakokom sa khapotaan sa olo. Sii ko kasisii niyan pn sa kalaboso na miningginawai niyan so wata o isako manga gordia sa kalaboso a miyabaloya ipmbntl iyan sa masoln ago phagowitan iyan sa obarobar a mariga. Taman sa basiran dn miyaka khabayai apiya pn pd sa isasapar o agama iran oba pamagidaan odi na ba pangaroma so Pare kiran. Aya isa a totolanon na diyolon skaniyan o emperor a asar ka talikodan iyan so agama niyan ka sii monot ko agama iran na pmaapan iyan ogaid na da iyog. Na sii ko February 14, 270 na piyotaan skaniyan sa olo. Iphoon roo na biyaloyo manga Christian so February 14 a Valentine Day ka sla-sla iran ago pananadm iran ki Saint Valentine. Gii siranon phapakawita sa manga greetings ago gii siranon dadawaga sa manga gifts ago manga obarobar a mga ririga (red flowers). Ino miyapatot ko manga Muslim a kaphagogop iranon sla-sla?

Inipakaiza ki Shiekh/ Muhammad bin Saleh Al-Othaimin [Rahimahollah] o ino khapakay so kaugop sla-sla ko Valentines Day na aya inismbag iyanon na di khapakay. Aya sabap iyan na isaon na da sogoon o Islam, ikadowa na pkhabimban iyan so poso ago pkha awat iyan ko lalan o manga Salaf (So Nabi [Sallallaho Alaihi Wa Salam] agoso manga Sahaba agoso manga Tabiin [RadhiAllaho Anhom]).

Madakl a manga dalil a miya alloy o somiyorat sangkai a makampt a sorat pantag ko karata o kaugop sla-sla ko Valentines Day agoso manga pda gawii o manga Christian a da sii maaloy ka tanto a pakatas. Tangkaan a maaloy tano angkai a isa a Hadith a pitharo o Rasoulollah [Sallallaho Alaihi Wa Salam]:

(من تـشـبـه بـقـوم فهـو منـهـم). [رواه أبو داوود و صححه الالبانى]

“Sadn sa taw a pananayanan iyan so pagtaw na skaniyan na miyapd kiran” [Piyanotoli Abu-Dawood a tiyashihani Al-Albani].

P'phangnin tano ko Allah a siyapn iyan rkitano so agama tano a Deen el Islam ago toroon tano niyan ko lalan a matitho ago gonanaon tano niyan ko manga ndaowan o Islam.

Inisorat sa Arabic a Dar Alwatan a iningaranan sa  عيد الح