MANGA KOKOMAN SII KO ISLAM (Pakaisa go Sembag)

MANGA KOKOMAN SII KO ISLAM

(Pakaisa go Sembag)

Batiyaan tano giyangkai a manga okit-okit para mas malebod a kabatiyaa tano ron insha Allah.

------------------------------

Code : 0001-120211

Keywords: Sambayang, Mama, Babay, Nditaren, Khasaap, Jama'ah, Bang, Qamat, Imam, Kapruku, Kapsujud, Katineg, Kaontod, Ibn Baz

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Salah

‎[Fiqh-Salah Q01]

Pakaisa:

Ba aden a mbidaan o mama go babay ko sambayang, ko kapruku, kapsujud, kipembetaden ko lima, kaontod go ko salakw ron ko soled o sambayang?

Sembag:

So mama ago babay na da den a mbidaan iran ko soled o sambayang ko kapsujud iran, kapruku, kaoontod, katineg, kipembetaden ko lima go salakaw ron pen ko sambayang na pala-palaya den melagid.

So Nabi sallallahu alayhi wasallam na pitharo iyan na:

(صلوا كما رأيتموني أصلي) صحيح الجامع

“Sambayang kano sa lagid o kiyailaya niyo raken a di aken dikasambayang." [Sahihul Jami’]

Kabasa i Shaykh Ibn Baz rahimahullah a da a miyaaloy a mabager a hadith oba so mama go babay na aden a mbidaan iran ko kapkaokaog ko sambayang.”

Samanoto na melagid so kapsujud, kapruku, katineg, kaontod, katoro go salakaw san pen o mama ago babay ko sambayang. Ogayd na sii ko sabaad a mga kokoman ko sambayang na aden a mbidaan o mama go babay sii ko:

1. Nditaren. Mbida sa awrat so mama go so babay, ka so babay na intiro a lawas iyan na awrat ko sambayang inontabo so paras iyan ago lima. Toosan a so ai o babay go palad o ai niyan na awrat iyan pen ko sambayang na kinanglan a di kasasawaan.

2. Khasaap. So mama na taralebi kiran so kasaap sa onaan ogayd so mga babay na aya taralebi kiran na so maoori sa saap.

3. Jama'ah. So mama na paliyogat rekiyan so kasambayang sa barajama sa masjid, na knaba paliyogat ko mga bai go mas mala i balas o sii siran di sambayang sa walay.

4. Bang go Qamat. So mga bai na knaba siran pepagbang go pekamat ko sambayang iran ogayd na paliyogat ini ko mga mama.

5. Imam. So imam o mama na sii tomitineg ko onaan o saap o mga mama. Igira peman a so mga bai na mimbarajama siran a siran bo a mga babay na kapakay a pagimaman siran a babay mambo ogayd na sii sa look skaniyan o saap a miprerepeng iyan siran.

جزاكم الله خيرا.

------------------------------

Code : 0002-120311

Keywords: Yawmu Ashura, Kapowasa, ika-9, ika-10, ika-11, Muharram, Musa, Islamic Hijri calendar, Gregorian calendar, Ibn Baz

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Sawm

[Fiqh-Sawm Q01]

Pakaisa:

Antonay Yawmu Ashura? Go tonay kalbihan iyan go manga amal a sunat a sowaan ron go tonay balas yan?

Sembag:

So Yawmu Ashura na gyoto so alongan a ika-10 ko olan-olan a Muharram sa Islamic Hijri calendar. Gyanan so gawii a kiniligtasen o Allah ko Musa go so qawm yan a miyaratiyaya on phoon ko Pirawn go so mga tantara iyan. Giyangkai a gawii na aya kapantaganon ko Gregorian calendar na December 6, 2011.

Sunat go mala i balas so kapowasa sangkai a gawii ka aya miyaaloy o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na iprila o Allah so mga dosa ta ko miyaipos a ragon. So mga Yahud na disiran mambo dimamowasa sangkai a gawii na sabap roo na inisogo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam a kasoranga tano kiran. Samanoto na aya okit a kasoranga kiran a kiyaosaya on o manga ulama tano na:

Paganay ron na so kapowasa sii ko ika-9 go ika-10 ko Muharram (Dec. 5,6). Odi peman na sii ko ika-10 go ika-11 ko Muharram (Dec. 6,7). Odi na powasa sii ko ika-9, ika-10 go ika-11 niyan (Dec. 6,7,8). Giyaya i miyaaloy i Ibn Baz go so sabaad ko manga ulama a manga gawii a okit a taralebi a kapowasa ko Ashura go kasoranga ko mga Yahud. So peman so kapowasai ko salongan bo a sii bo ko ika-10 ko Muharram na piyakay o sabaad ko manga ulama go so sabaad na tigiran a makruh. Go aden pen ko manga ulama a miyakaaloy a kapakay pen a sii ko ika-9 go ika-11 na pelepasen so ika-10. Huwallahu a'lam bis sawab. Ogayd na aya den a taralebi na giyangkoto a paganay a telo a miyaona i pamimilian tano sa khagaga tano. Tawfikan tano o Allah. Amin.

------------------------------

Code: 0003-120411

Keywords: Suratul Ikhlas, Qul huwallahu ahad

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Quran-Fadhail

[Quran-Fadhail Q01]

Pakaisa:

Antona i kalbihan o Suratul Ikhlas (...قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ)?

Sembag:

Katawan tano den a so omani batang sa Quran a pkabatiya tano na pembalasan tano ron o Allahu ta'ala sa satiman a hasanah (mapiya) na gyoto a satiman a hasanah na petake-takepen Niyan sa makasapolo. Go so Quran na bolong ko mga paniyakit sa lawas, niyawa go poso. Go omani mabatiya on o Muslim na ipepakarani niyan ko Allah go ipephakaporo o pangkatan iyan sa sorga. Go so Quran na khasapaat iyan so Muslim a sominiyap on na ped ron den so kapembatiya on, kapaganadi ron, kilangagenon, kithomanen ko sogowan iyan go kipanampaynon ko ped. Gyanan so kalangowanan ko surah sa Quran ogayd na aden pen a ped a miyaaloy o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam a manga kalbihan a giyangkai a surah. Ped ron:

1.

عن أبي أيوب الأنصاري عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: "أيعجز أحدكم ، أن يقرأ ثلث القرآن في ليلة ؟ فإنه من قرأ (قل هو الله أحد. الله الصمد) في ليلة فقد قرأ ليلته ثلث القرآن." صحيح الجامع

Miyakathitayan ko Abu Ayyub Al-Ansari radiyallahu anhu a pitharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam ko manga Sahabah niyan, "Ba di khagaga o isa rekano so kabatiyaa niyan ko telo bagi o Quran sii ko kagagawii? Sabenar a saden sa batiyaa niyan so Qul huwallahu ahad, Allahus samad..., ko kagagawii na miyabatiyaya iyan so telo bagi ko Quran." [Sahihul Jami']

Samanoto na aya mitotoro iyan a giyangkai a hadith na o mabatiya ka so Suratul Ikhlas taman ko kaposan iyan na lagid ka bo o miyatamat so Quran. Masha Allah!

2.

عن معاذ بن أنس عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: "من قرأ (قل هو الله أحد) حتى يختمها عشر مرات بنى الله له قصراً في الجنة." السلسلة الصحيحة

Miyakathitayan ko Mu'adh ibn Anas a pitharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam, "Saden sa batiyaa niyan so (Qul huwallahu ahad...) taman sa mapasad iyan sa makasapolo na ipembalay o Allah sa torogan iyan sa sorga." [As-Silsilah As-Sahihah]

Samanoto na o mabatiya ka sa makadowapolong ka makasoy na ipembalay ka o Allah sa dowa a torogan ka sa sorga. Na a makatelopolo na telo mambo a torogan. Allahu akbar!

3.

عن عائشة رضي الله عنها : أن النبي صلى الله عليه وسلم بعث رجلاً على سرية وكان يقرأ على أصحابه في صلاته فيختم بقل هو الله أحد، فلما رجعوا ذكروا ذلك للنبي صلى الله عليه وسلم فقال: سلوه لأي شئ يصنع ذلك؟ فسألوه فقال: لأنها صفة الرحمن وأنا أحب أن أقرأ بها. فقال النبي صلى الله عليه وسلم: أخبروه أن الله يحبه. رواه البخاري

Miyakathitayan ko Aisha radiyallahu anhan a mataan a miyakaisa na so Nabi sallallahu alayhi wa sallam na aden a siyogo iyan a sakatao a mama sii ko grupo o manga sundaro na aya niyan pembatiyaan ko manga ped iyan sii ko sambayang iyan a pepakaposan iyanon na (Qul huwallahu ahad...). Na sii ko kiyapakambalingan iran na inaloy iran oto ko Nabi sallallahu alayhi wa sallam na pitharo iyan, "Isai niyo sekaniyan ino niyan oto pesowaa?" Na inisaan iran na tigiyan, "Sabap ko sipat oto o Ar-Rahman (So lebi a masalinggagaw) na pekababayaan aken a kapembatiyaa ko ron." Na pitharo o Nabi sallallahu alayhi wa sallam, "Tharoa niyo ron a so so Allah na pekababayaan iyan sekaniyan." [Piyanothol i Bukhari]

4. Sii pen ko isa a hadith a miyaaloy sa Sahih Bukhari na aden a sakatao ko mga Ansar a aya waraan iyan ko kapagimam iyan na ipesakeb iyan mintin mona so Suratul Ikhlas na pembatiya peman sa salakaw a surah. Na minisampay oto ko Nabi sallallahu alayhi wa sallam na inisaan iyan na aya inisembag iyan na sabap ko pekababayaan aken a giyangkanan a surah. Na aya pitaroon o Nabi sallallahu alayhi wa sallam na "So babaya ka sangkanan (a Suratul Ikhlas) na miyapakasoled ka niyan ko sorga."

5.

عن عائشة رضي الله عنها أن النبي صلى الله عليه وسلم كان إذا أوى إلى فراشه كل ليلة، جمع كفيه ثم نفث فيهما، فقرأ فيهما: (قل هو الله أحد) و (قل أعوذ برب الفلق)و (قل أعوذ برب الناس). ثم يمسح بهما ما استطاع من جسده، يبدأ بهما على رأسه ووجهه، وما أقبل من جسده، يفعل ذلك ثلاث مرات. رواه البخاري

Miyakathitayan ko Aisha radiyallahu anha a mataan a so Nabi sallallahu alayhi wa sallam na igiri somiyong ko igaan iyan oman gawii na ptimoon iyan so dowa a lima niyan na pagiyop niyan siran, go pembatiyaan niyan so (Qul huwallahu ahad...), go so (Qul a'udhu birabbil falaq...) go so (Qul a'udhu birabbin naas...). Oriyan niyan na ipagibong iyan ko lawas iyan sa taman a khagaga niyanon, a phoonan iyan ko olo niyan go paras iyan, go ko sangoran sii ko lawas iyan (go so talikodan iyan), sa pesowaan iyan oto sa makatelo. [Piyanothol i Bukhari]

Giyangkai a surah na aya sabap a kinitoron ron na sako aden a minisa ko Nabi sallallahu alayhi wa sallam a manga Yahud a tigiran a ropaan nka rekami so Kadnan ka? Na giyaya i inisembag kiran o Allahu ta'ala giyangkai a Suratul Ikhlas. Bithowan sa ikhlas sabap ko aya mapapadalemon na so kaisa-isa o Allah a pephangangaronganan, a dambawataan go dambawata, go daden a lagid iyan.

------------------------------

Code: 0004-120511

Keywords: pekapetan, mahram, ragom, potaw, kakapeti

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab

[Adab Q01]

Pakaisa:

Antonay dosa o mama a pekapetan iyan so babay a knaba patot oba niyan pekapeti?

Sembag:

Miyakathitayan ko Ma'qal ibn Yasar radiyallahu anhu a pitharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam, "Mataan a o masisok so isa rekano sa ragom a potaw na taralebi rekiyan a di sa kakapeti niyan ko babay a daon mapatot." [Sahihut Targhib]

حديث معقل بن يسار ـ رضى الله عنه ـ أنَّ رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: (لأن يطعن في رأس أحدكم بمخيط من حديد خير له من أن يمس امرأة لا تحل له.) صحيح الترغيب

Toosan tano a Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na aya tano ladiyawan ko di tano di kapaginetao na sekaniyan na miyaaloy o Aishah radiyallahu anha a karoma niyan sii sa kitab a Sahih Bukhari (ped ko ma'na o katharo iyan) na daden makakapet so Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam sa di patot a ba pekapetan. Giyangkanan a hadith o Nabi tano Muhammad sallallahu alayhi wa sallam na marayag a mithotoro iyan so kala o dosa o mama a pekapetan iyan thibaba so knaba niyan patot a pekapetan ko manga bai lagid o knaba niyan manga mahram. Go insha Allah na kiyasokodan den anan a dalil para so Muslim na kapanaggilai niyan sangkanan a marata galebek. Go lagidanan mambo so dosa babay a pekapetan iyan odi na apiya bo a kaipoa niyan ko mama a di ron patot oba niyan kapeti inonta bo o da niyan thibaba a odi na sabap ko tanto den a makikinanglan go daden a okit.

Jazakumullahu khayran fid darayn.

------------------------------

Code: 0005-12052011

Keywords: raffle, ticket, lotto, sweepstakes, kasompaw, kandaremet, qimar, maysir

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Buyu'

Aya ma'na a buyu'/بيوع na kandagang go khapapasai.

[Fiqh-Buyu' Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Ansano Nuska Macapagal)

Assalamu alaykum. Aden a pakaisa aken makapantag sangkai a manga raffle a disaya di phasaan a sawati odi na dowawati na o makowa so raffle number ka na phakakowa ka sa laptop odi na cellphone. Da anan makasoled sa haram?

Sembag:

Wa alaykumus salam wa rahmatullahi wa barakatuh.

Makasosoled anan sa haram sabap ko pephakabegay sa pirak so pephamangped ron na pkiitong a maaped ko kasompaw go kandaremet a sa basa Arab na qimar odi na maysir. Na da a mbidaan iyan anan ago so lotto odi na sweepstakes.

Aya katharo o Allah sa Quran:

((ياأيها الذين آمنوا إنما الخمر والميسر والأنصاب والأزلام رجس من عمل الشيطان فاجتنبوه لعلكم تفلحون)) سورة المائدة:90

"Hai so miyamaratiyaya! Aya bo a (antap) o pakabereg, go so kandaremet, go so manga barahala, go so manga kapririmar, na maresik, ka ped ko galebek o Shaytan. Na pakawatani niyo sekaniyan ka angkano makadaag." [Surah Al-Maidah:90]

Aya piyakay o agama a raffle draw na so da a kibayadon o pepahamangped ron go da a mapenggasto niyan ron. Lagid o kalalayaman sa mga seminar odi na workshop a petagowan iran sa raffle draw na so manga pepakawma on na automatic a pembegan sa ticket number a da a ba iran inibayad a pirak.

Tabangan tano o Allah.

------------------------------

Code: 0006-120611

Keywords: black magic, magic, sihr, suratul falaq, suratun nas, ipethopaon, ruqyah, kiyapangataoan

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Tawhid-Sihr

[Tawhid-Sihr Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Muhammad Ali Khanapia Sharief)

Assalamu alaykum, antonaa I bolong sa black magic?

Sembag:

Wa alaykumus salam wa rahmatullahi wa barakatuh.

So manga ulama na miyaaloy iran a aya bolong sa sihr odi na kiyapangataowan (black magic) na ruqyah a phoon ko kitab o Allah. Kapakay a pembatiyaan o piyangataoan sa ginawa niyan odi na pembatiyaan ron go ipethopaon sa mangaiito giyangkai a manga surah sa Quran: Suratul Falaq, Suratun Nas, Suratul Fatihah, Ayatul Kursi go so manga ayat mipantag ko sihr sa Quran lagid o sa Surah Yunus:81, Surah Taha:69.

Go so manga dua lagid o dua o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam,

(اللهم رب الناس أذهب البأس واشف أنت الشافي لا شفاء إلا شفاؤك شفاء لا يغادر سقما)

Ped roo pen na so kabinasaa sangkoto a shay a pimbaalan o dimangatao ko piyangatao niyan. Ibarat na o miyosar sa monika odi na piyagtaw-taw a iniketan niyan na piyanokar iyan a ragom na inilebeng iyan ko didalem a lopa.

Go mintinan niyan so manga masnun dua ko kapipita go kagagawii go so bago phakatorog. Go siyempre so sambayang go so kapagamal sa manga pipiya na go so kapepamangni niyan ko Allah a pakabageren skaniyan o Allah.

Go kinanglan a katokawan o omani isa a so dinggalebek sa sihr na miyakaliyo ko agama. Go so sihr na di kapakay oba pagosaren a bolong ko lagid iyan a sihr.

------------------------------

Code: 0007-120611

Keyword: papotok, Christmas, New Year, Intsik

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Buyu'

[Fiqh-Buyu’ Q02]

Pakaisa: (Phoon ki Ansary Magangcong)

Antona I kokoman o kandagang sa papotok? Kataya a magaan den peman so gawii niyan (Christmas go New Year). Liwanaga niyo rekami ka an kasagogodi so manga tao. Balasan tano ron o Allah sa mapiya.

Sembag:

So kandagang sa papotok na di kapakay sa Islam. Aya manga sabap ino di kapakay na kataya:

Paganay ron, katawan tano a so manga Kristiyan sa Pilipinas sii ko kapselebreyt iran so Christmas ago New Year na phepagosar siran sa papotok. Giyangkanan a kapamakambetho sa papotok na sii anan makapopoon ko paratiyaya o manga Intsik igira New Year iran sa aya paratiyaya iranon na iphepamogaw iran ko Shaytan igira New Year ka sokon so shaytan na ipekagowad iyan so matanog, go iphepananawag iran anan sa swerte go ipembogaw sa malas. Samanoto na aya pakapopoon iyan anan a galebek na shirk. Na di kapakay oba so Muslim na pagogop skaniyan ko marata balabaw ron o sii pagogop ko kapsimba o manga sarowanga.

Aya katharo o Allah sa Quran na:

((وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ)) سورة المائدة:2

"Na thatabanga kano ko mapiya go so kapananggila, go di kano pethatabanga ko dosa go so kaperiridowai." [Surah Al-Maidah:2]

Giyanan i mala a sabap ino di kapakay so kandagang sa papotok ko Christmas go New Year.

Ikadowa, so papotok na pephakabinasa go da kibegay niyan a gona go kapagilang sa pirak. Madakel a pekadisgrasya on. Makaliliyo ron pen na madakel a pkaistorbo niyan. Pekaistorbo niyan so siringan ka sabap ko miyakaingay-ingay. Makaliliyo roo pen na di mapiya so bel iyan na pekakowaan sa sakit. Na sii sa Islam na inisapar so shay a phakabinasa knaba bo sa ginawang ka ka taman ko siringan ka na karambiton. Na aya katharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam:

(من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فلا يؤذي جاره) صحيح مسلم

"Saden sa paparatiyayaan iyan so Allah go so alongan a maori na di niyan peringasaa so siringan iyan." [Sahih Muslim]

Na so shay a pephakabinasa na haram oba indagang go haram so tamok a phoon ko kapephasai ron.

Ped roo pen na knaba bo giya Islam i pesapar ron ka taman so gobyerno knaba bo sa Pilipinas ka sa mbida-bida den a inged na pendakepen pen so diron dindagang.

Pangnin tano ko Allah a pakabageren niyan so paratiyaya tano.

------------------------------

Code: 0009-120711

Keywords: pangkatan, bae, kabenar, jahiliyah, islam, betad

by: Nasroden ibn Abdullah

Category: Adab-Nisa

[Adab-Nisa Q01]

Pakaisa:

Antona i pangkatan o babay ko Islam?

Sembag:

Bismillah. Sii ko dapen kapakatalingoma o agama Islam na sabenar a so manga bai na giimaginentao sa dapanas a kapaginentao. So manga datu kiran na pelalimen niran so manga bae go giiran gi pangarasii so manga kabenar o bai, sa daden a inibegay iran ko manga bai a melek bo a kabenar. Sa aya kapkailaya iran ko manga bai na tanto a mababa a pangilay-layan. SA taman sa mababaloy a pawing kiran oba aden a giimbawata sa babay, ka ipekangingiri iran go mababaloy iran a kayaan. Taman sa aden a katoon ka kiran a ipelebeng iyan so wata iyan a babay sa oyagoyag ka kalek iyan ko kayaan ago pawing. Subhanallah!

Giyanan I betad o manga bai sii ko masa a jahiliyah. Na benar anan manga pagari ko, ka sodden so Quran i miyanotholon.

Pitharo o Allah:

((وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ * يَتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ أَيُمْسِكُهُ عَلَى هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ أَلاَ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ)) سورة النحل:58-59

“Na igira a miyapanothol ko isa kiran a mimbawata sa babai, na makarimeng a paras iyan, na sekaniyan na tanto a makamboboko. Pephagema ko pagtao phoon ko marata a miyapanotholon, sa pekadowa-dowa-an o ino phanagotiyapen niyan sa ka-aya-an, odi na baniyan den lebengen ko lopa a bibiyag. Tanodan, ka sayana a marata so ipekhokom iran.” [Suran An-Nahl:58-59]

Pitharo pen o Allah:

((وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ * بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ)) سورة التكوير:8-9

“Go amay ka so bago a raga a inilebeng a oyagoyag na i isha. O antonaa i dosa a sabap a inibono-on?” [Surah At-Takwir:8:9]

Sii ko masa a jahiliyah a dapen kapakatalingoma o Islam na so manga bai na daden a ba iran kabenar sii ko manga pangwarisan a initagak. Ka basiran baden biyaloy a tamok a pangwarisan, sa inisayan iran so bai a pagigimo odina tamok a kapangwarisan. Da san pen mataman manga pagari ko, ka sii ko masa iran na babaloyn o sabaad a datar o borikat a giran gikhakaromaan so manga bai sa knaba ontol a kokoman. Tanto a masempit a kiyapangarasi ago kiyandarwaka iran sii ko manga bai. Giyanan i betad o manga bai sii ko masa a dapen kapakatalingoma o Islam.

Ogayd na sii ko kiyapakatalingoma o Islam na biyatal iyan angkanan a marata a mambebetad o manga bai. Sa iniphato iyan ko bai so manga kalbihan iyan. Inoporo iyan so pangkatan o bai go inibegay niyan ko bai so manga kabenar iyan a patot ron sa datar mambo o kabenar a patot a makokowa o datu. Ibarat o kapaganad sa ilmo, kasimbaa ko Allah, kapangaroma go so salakaw ron pen. Sa piyakandatar o Islam so bai ago so datu  sii ko madakel a betad. Sa pekaparoli o bai sa mapiya ago balas sa a datar o pekaparoli o datu.

Soden so Allah i mitharoon sa Quran:

((مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ)) سورة النحل:97

“Saden sa nggalebek sa mapiya a mdfxama antaaka bai, a sekaniyan na mapaparatiyaya, na pakapaginentawn ami sekaniyan sa mapiya a kapaginentao.” [Surah An-Nahl:97]

Giyanan i mala a karina sa maontol so agama Islam sii ko mga kabenar o manga bai. Taman sa so Umar ibnul Khattab radiyallahu anhu  na pitharo iyan, “Mataan den sa kaporo o Allah ka sii ko masa a jahiliyah na daden a iitongan ami ko mga bai sa melek bo. Taman sa miyakatalingoma so Islam na piyaka-ontol o Allah so betad iran, na iniseng-gay Niyan kiran so mga kabenar.”

So Islam na iniporo iyan pen so pangkatan o mga bai sii ko kipapantagen iran ko mga darodopa iran, sa bigan iyan siran sa mga kabenar sii ko mga darodopa iran. Sa taman sa biyaloi o Allah a so kindolonaan sii ko manga bai a darodopa na ipagomareg o paratiyaya. Sa datar o kiya-aloyaon o Nabi sallallahu alayhi wa sallam a, “Aya pirmiro rekano na so datu a mapiya I kapakindolona ko karoma niyan.” Miya-aloy niyan pun a, “Aya pinakatarotop i paratiyaya sii ko manga datu na sekaniyan so mapiya i kaphaparangayan sii ko mga darodopa iran.”

Giyangkai a miyanga-aaloy tano na sembag sii ko mga sarowanga tao a pembinasaan iran so Islam makanggolalan sa kiyalalima kon o Islam ko mga kabenar o manga bai. Ogaid na mawatan di benar, ka so Islam na iniporo iyan so pangkatan o bai, sa phanalamat tano sa kiyabaloy tano a manga Muslim ago Muslimah a kiphaparatiyaya ka inibegay Niyan rekitano so Islam a aya tano iphaginentao.

Walhamdulillahi rabbil alamin.

------------------------------

Code: 0010-12082011

Keywords: sadka, sadaqah, barasadka, kasadka, balas, kabegay, kanggastoi sadaqah jariyah

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Sadaqah-Fadhail

[Sadaqah-Fadhail Q01]

Pakaisa:

Antonay manga balas o kabegay sa sadaqah?

Sembag:

Tanto ko mala a balas a imbegay o Allah sii ko tao a mapasang i kasadka. Madakel a miyaaloy ron sa Quran ago Hadith. Na ped ron giyangkai a pagaloyn tano.

1. So kasadka na lalan ko kapakasoled sa sorga.

2. So kasadka na dalil o paratiyaya o manosiya.

3. So kasadka na pkalekeban iyan so pitopolo a paytaw o manga shaytan.

4. So kasadka na maphakada iyan so rarangit o Allah.

5. So kasadka na mapephakabager iyan so sakit o manosiya.

6. So kasadka na lending ko naraka.

7. So kasadka na sirong ko alongan a da a kasirongan inonta bo so sirong-sirongan o Allah.

8. So kasadka na maphakalendo iyan so omor o manosiya balabaw ron opama ko aya sadkai niyan na manga tonganay niyan.

9. So kasadka na pekalending iyan so tiyoba.

10. So kasadka na maphakapiya niyan so okit a kapatay go mapakalebod iyan.

11. So kasadka na pekapadeng iyan so manga dosa sa lagid o kapephadenga o ig ko apoy.

12. Ipephamangni o manga malaikat sa mapiya so disadka.

13. So kasadka na knaba niyan pekalebatan so tamok o misadka. Aya mataan na mapepakaolad iyan so rizki niyan go pekathagowan sa barakah.

14. So kasadka na ped ko mangapipiya a sipat o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam.

15. So kasadka na pekiporo iyan so pangkatan o manosiya go ipephakarani niyan ko Allah.

16. So kasadka sa lalan ko Allah na petake-takepen o Allah sa balas iyan sa taman sa pito gatos takep sa taman sa sobo so Allah i matao ron.

17. So sadka na mapepakabager iyan so kanggiginawai.

18. So sadaqah jariyah lagid o kambalay sa masjid, madrasah, umbak, lalan go nganin san a di kanggonaan o manosiya. Taman ko kapamomolaan sa kayo na phekioma ko misadka so balas iyan iyan apiya sii ko kobor iyan, apiya miyawafat den sekaniyan.

19. So kasadka sa yatim (wata a ilo) na marani ko Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam sii sa sorga.

20. Biyantog o Allah sa Quran so manga barasadka.

So kala balas o kasadka na depende ko kabager i niyat o manosiya a panonowatan iyan ko Allah go so minisakripisyo niyan ron. Go sa kala pen a misadka o tao na kala mambo a balas iyan. Go balabaw ron igira aya kiyapakaokit o sadka na sii ko tanto a makakikinanglan ron. Lagid o sii ko manga miskin, wata a ilo, balo, makauutang, pamangaroma, sa lalan ko Allah. Aya pen oba ped ko manga tonganayng ka. Go aya pen oba ayangka di kanggastoi na so pamilyang ka a paliyogat reka. Allahu akbar!

Na giyangkanan a miyangaaloy tano a manga balas na knaba giyanan bo i balas iyan ka madakel pen. Na ino so Muslim na kiyasokodan rekiyan apiya isa sangkanan a miyangaaloy a mitolod iyan a ginawa niyan a sadka mambo.

Tawfiqan tano o Allah sa madakel a mapiya.

------------------------------

Code: 0011-120711

Keywords: dhikr, taden-tadem, ipephangandag, dila, timbangan

by: Nasroden ibn Abdullah

Category: Dhikr-Fadhail

[Dhikr-Fadhail Q01]

Pakaisa:

Antonay manga kalbihan o dhikr (taden-tadem) ko Allah?

Sembag:

Bismillah. Isa sa tanto a manga akhap a amal a ipephakarani o oripen sii ko Kadnan iyan na so kataden-tadem sii Rekaniyan.

Sabenar a so Allah na biyantog iyan sa Quran so manga tao a gi Rekaniyan gitaden-tadem sa datar o kiyaaloyaon sii ko madakel a ayat. Isaon na so katharo o Allah:

((إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَاْلأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لآَيَاتٍ ِلأُولِي اْلأَلْبَابِ * الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَاْلأَرْضِ)) سورة آل عمران:190-191

“Mataan! A aden a matatago ko kiya-adena ko mga langit go so lopa, go so gi-i kaphakasambi o gagawii go so daondao a titho a manga tanda a rek o aden a manga sabot iyan. A siran na tatademan iran so Allah, a gomaganat siran, sa moontod siran, sa miiga siran. Go pephamimikiranen iran so kiya-adena ko manga langit ago lopa.” [Surah Ali Imran:190-191]

Misabap san na piyakarayag o Allah sii ko ped a manga ayat so kalbihan o kataden-tadem Rekaniyan. Ped sa miyaaloy niyanon na so kaprenek go kaptikena o manga poso o kipaparatiyayaan. Pitharo o Allah:

((الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ)) سورة الرعد:28

“Siran na miyamaratiyaya, go thatakena so manga poso iran sabap ko taden-tadem ko Allah. Tanodan! Ka sabap ko tadem ko Allah a kaplintad o manga poso.” [Surah Ar-Ra’d:28]

Ped pen ko manga balas a mapapadalem ko dhikr, na so Allah na ipephangandag Iyan sekaniyan sii ko manga malaikat iyan. Sa datar o kiyaaloya Niyanon sa hadith qudsi a pitharo o Nabi sallallahu alayhi wa sallam,

عن أبي هريرة - رضي الله عنه - قال: قال النبي - صلى الله عليه وسلم - : يقول الله تعالى: (أنا عند ظن عبدي بي ، وأنا معه إذا ذكرني ، فإن ذكرني في نفسه ذكرته في نفسي ، وإن ذكرني في ملإ ذكرته في ملإ خير منهم...) رواه البخاري ومسلم

“Saken na sii ako ko arangan raken o oripen Ko. Na mipagepeda Ako niyan sii ko kaptademi niyan Raken. Na opoon Ako niyan thaden-tademi ko ginawa niyan na thaden-tademan Ko sekaniyan mambo sa ginawa Ko. Na opoon Ako niyan tademi ko pagetao a madakel na tademan Aken sekaniyan mambo sii ko grupo (malaikat) a mas makakalebi kiran.

Aya miyatharo i Ibnul Qayyim rahimahullah makapantag sangkai a hadith na, “O daden a miyaaloy a manga hadith a manonompang ko dhikr inontabo sangkanan a hadith, na kiyasanaan den sii ko kababaloy o dhikr a ped ko manga pirmiro a amal.”

Isa pen a kapakalelebi o balas o taden-tadem ko Allah na so hadith a miyakathitayan ko Abu Hurayrah radiyallahu anhu a pitharo iyan a mataan a so Nabi salllallahu alayhi wa sallam na pitharo iyan rekami, “Ba niyo di kabaya a gonanaon aken rekano so lebi a manga amal a maphagamal iyo, go maphakaporo iyan so pangkatan iyo, ka o manggalebek iyo na tomo rekano pen adios kapenggastowa niyo ko manga bolawan go pirak iyo, ago tomo adi so kapakiperang iyo ko manga ridowai niyo?” Pitharo o manga Sahabah radiyallahu anhum, “Antona oto ya Rasulullah?” Pitharo iyan, “So kataden-tadem Rekaniyan a Allah.”

Manga pagariya, sabenar a madakel a miyaaloy sa Quran go sa Hadith a makapanonompang ko kala balas o kandhikr ko Allah. Badi giyai a kandhikr na ped ko mangalelebod a amal ogaid na tanto a mala I bali ko manga amal o oripen. So kandhikr ko Allah na iphakapened pen ko timbangan o oripen sii ko gawii a pamagitongen so manga amal sa datar o kiyaalayaon  sa hadith.

قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (كلمتان خفيفتان على اللسان ثقيلتان في الميزان: سبحان الله وبحمده, سبحان الله العظيم) رواه البخاري ومسلم

“Dowa a katharo a pekababayaan o Allah, a makhap sii ko dila ogayd na mapened sii ko timbangan o oripen sa alongan a maori. Siran so Subhanallahi wa bihamdihi Subhanallahil azhim.” [Piyanothol i Bukhari go si Muslim]

Giyoto I sabap a baloyn tano so oras tano a aya malaon na so taden-tadem ko Allah.

------------------------------

Code: 0012-120811

Keywords: sambayang, salah, kalbihan o sambayang, fadhail

by: Nasroden ibn Abdullah

Category: Fiqh-Salah

[Fiqh-Salah Q02]

Pakaisa:

Antonay manga kalbihan o sambayang?

Sembag:

Bismillah…

So SAMBAYANG na pud sa mga ala a simba a palyogat ko muslim a kinggolalanun niyanon,,so SAMBAYANG na aya ikadowa polaos o islam orian o “shahadatain”,,so ISLAM na tanto a mala a kiyasiyapa niyan ko SAMBAYANG,, aya taman a kiyasiyapa o Islam ko sambayang na skaniyan bo i miyaskhd a simba a da niyan dn pharowa o ba mibagak so katonaya on o Muslim sii ko apiya antonaa i masosowa iyan. giyanan i karina a mala sa mataan a so sambayang na da dn a datar iyan ko maga simba ko Islam a bigan iyan sa mala a siyap.

So SAMBAYANG I pagampaganai a pamagitongun ko mga amal o oripun sa alungan a mawri,,a ron mapapadalum so kapakapass o amal,o tagumpiya so sambayng na sarta a putagumpia so langon o amal o oripun.

So SAMBAYANG I bidaan o muslim ago kaafir, sa datar o kiatarowaon o nabi saw a “بين الرجل و بين الشرك و الكفر ترك الصلاة" “ aya pagulutan o mama goso kapanakoto goso kakapiri na so KIBAGAKUN KO SAMBAYANG”, mia-aloi niyan pun a “sadun sa ibagak iyan so sambyang na sabunar a miakapir “….

Skaniyan a sambayang i kaposposan a inithanan o Rasūlullāh r ko manga ummat iyan ko kakhapandos dn o napas iyan sa giiniyan tharoon a: So sambayang!! So sambayang!!.

Pud sa kalbihan o sambayang :

- Skaniyan a sambayang na pukapunas iyan so mga karibatan ago kadustaan o oripun,sa datar o kinirupaanon o nabi saw ko sakatao a mama a gi paygo ko lawasaig sa makalima ko salungan sa taman sada malamba ko marusuk ko lawas iyan,sa datar mambo o mga dusa.

- Skaniyan a sambayang i runding o oripun ko mga kadustaan,a mapakawatan iyan suka nian ko mga rarata galubuk sa datar o kiatarowaon o allah sa qur-an “ mataan a so sambayang na pakasapar sa pakasisingay ago marata galubuk”

- Skaniyan a sambayang i sindaw/tihaya o oripun,sa datar o kiatarowaon o nabi saw “ و الصلاة نور" “ so sambayang na sindaw”

- Makanggolalan ko sambayng na purawtun o oripun so pangkatan o mga “siddikiin/miamangumbunar “ goso mga “shahid/miangasasahid” sa alungan a mawri”

Gyanan mga pagariya i panamaran tano a mitonae tano ago masiyap so mga paralo a sambayang ago so mga sunat a sambayng,,panamaran tano a magawi tano so mga ginawa tano siiko mga sogowan o allah sa ditano kapangunutan so baya ginawa tano.,ka antano maparoli so kamapiyaan sa dunia na aya mala na so kamapiyaan sa akhirat a gyoto so sorga a initilagad o alah siiko mga oripun iyan a miangungunutan ruka nian a Allah.

------------------------------

Code: 0013-121011

Keywords: kapakatorog, nawm

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Nawm

[Adab-Nawm Q01]

Pakaisa:

Ba benar a haram so kapakatorog ko oriyan o Salatul Fajr ago Asr?

Sembag:

So kapakatorog ko oriyan o sambayang a Fajr ago Asr na kapakay go knaba haram sabap ko da a dalil sa Quran odi na Hadith a sahih aba niyan anan miyaaloy a haram. Ogayd na aya waraan o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na disekaniyan di mamatiya sa Quran odi na dindhikr ko oriyan o kapakasambayang iyan sa Fajr.

------------------------------

Code: 0014-121111

Keywords: zakah, sadaqah, kimbegan, miskin, pekhamermeran, mbidaan

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Zakah

[Fiqh-Zakah Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Fahad Abdulcarim)

Pakaisa aken, antona i manga tamok a patot so kakowai ron sa sadka. Kapakay a maaloyngka rekami. Balasangkaon o Allah sa madakel a mapiya. Go liwanaging ka rekami antona i mbidaan o sadaqah go so zakat.

Sembag:

Kataya so mbidaan o zakat ago sadaqah:

1. So zakah na simba ko Allah a paliyogat ko tao a miniraot so tamok iyan a tindo o agama go imbegay ko matetendo a klase a manga tao. So sadaqah na simba ko Allah a kabegay sa tamok a knaba paliyogat. Giyanan i kalilid a pagosaran ko basa a sadaqah ogayd na aden a masa a so sadaqah na pagosaren mambo sii ko langon a klase a kabegay sa tamok ko salakaw na pepakarangkom iyan so zakah.

2. So zakah na matetendo bo so tamok a kapakay a began ka lagid o bolawan, silver, pirak, arga o dagangan, pamomolan (babasokan), onga, onta, sapi ago kambing. So sadaqah na knaba matetendo so kapakay a ibegay o Muslim, ma'na apiya antona san a kapenggonaan na kapakay a ibegay a sadaqah.

3. So zakah na aden a manga sarat iyan lagid o hawl go nisab. Aya pembethowan sa hawl na giyoto so matetendo a wakto a kimbegan ko tamok go matetendo mambo so kibegayng ka. Na aya ma'na o nisab na giyoto so matetendo a kiniraoten o tamok ko kala iyan para kapaliyogatan sa zakah. So peman so sadaqah na da a manga sarat iyan a lagid anan. Kapakay a megay ka sa apiya antona wakto go apiya i kala odi na kaito iyan.

4. So zakah na matetendo so kapakay a mbegan non na so miyaaloy sa Quran sa Surah At-Tawbah:60 na walo ka klase siran. Siran so manga faqir a phekamermeran, manga Miskin (pobre), so manga gomagalebekon, so manga pelayamen so manga poso iran ko benar, so ka-aawna ko khika-ooripen, so aden a manga bayadan (utang) niyan, so sii sa lalan ko Allah, go so gii melayalayag a miyakalang sa lalan. So sadaqah peman na kapakay a ipembegay sangkanan a miyangaaloy go so salakaw kiran lagid o mala i tamok a makalolowag na kapakay pen a began sa sadaqah ogayd na di kapakay a began sa zakah.

5. So tao a miyawafat a aden a mibabagak iyan a paliyogaton a zakah na paliyogat ko manga warisan iyan a mibegay iran oto. So sadaqah na knaba.

6. So tao a bagak niyan so kabegay sa zakah na aden a siksa iyan. So sadaqah na da.

7. So zakah na miyaaloy o pat a madhab na di kapakay oba began ko paliyogat reka a kanggastoing ka kiran lagid o manga lokes ka, go so manga lokes iran, go so manga wata ka go so manga wata iran, a siran na kagagang ka nggaastowan ko tamok ka. Inontabo o dingka kagaga go miyakasoled siran ko patot a mbeganon na kapakay a began ka siran ko zakat ka. So sadaqah peman na kapakay a ipembegay kiran apiya pen paliyogat a kanggastoing ka kiran go apiya pen knaba siran makakikinanglan.

8. So zakah na di kapakay ibegay ko mala i tamok go so so aden a kaoyagan iyan a pephakagaga. So sadaqah na kapakay a ibegay kiran.

9. So zakat na di kapakay ibegay ko manga kapir go manga pananakoto. So sadaqah na kapakay a began siranon.

10. So zakah na di kapakay ibegay ki karomang ka a paliyogat reka a kanggastoing kawn. So sadaqah na kapakay a sadkaing ka si karomang ka.

Pangninta ko Allah a siyabot tano giyangkai a mbidaan o zakah go sadaqah ko kipembegan ko tamok. Iphagoman tano ron pen a so sadaqah na igira kowan na pagosaren pen ko langon o manga pipiya a galebek. Sabap ko pitharoo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam, "كل معروف صدقة" "Langon o mapiya a galebek na sadaqah." Ma'na na kabegan ron sa balas taman ko kapakalangkasang ka ko bontal ka (smile) ko pagaring ka a Muslim na sadaqah pen.

Waffaqanallahu jami'an.

------------------------------

Code: 0015-121111

Keywords: malaikat, kiraman, katibin, raqib, atid, kiseselaan, panonorat, tomotonggo, makadadarpa

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Aqidah-Malaikah

[Aqidah-Malaikah Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Prince'Chubby Shin Manalocon)

Antonay ngaran a piyor i kiraman ago si katibin?

Sembag:

Da maaloy sa Quran go sa Hadith i piyor a ngaran o manga malaikat a panonorat ko manga galebek o manosiya. Knaba iran ngaran so kiraman katibin go so raqibun atid. So kiraman katibin sa Surah Al-Infitar:11 go so raqibun atid sa Surah Qaf:18 na knaba anan manga ngaran ka giyanan na manga sifat iran a manga malaikat. Aya ma'na a kiraman na kiseselaan, so katibin na manga panonorat. Aya ma'na o raqib na tomotonggo, so atid na makadadarpa. Samanoto na so manga malaikat a sosogoon o Allah a pephanorat ko manga galebek o manosiya a mapiya go marata na aya sipat iran na kiseselaan a manga panonorat go tomotonggo a makadadarpa. Shukran.

------------------------------

Code: 0016-121111

Keywords: sunni, shiah, ali, al-wilayah, imamah, tuqyah

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Aqidah-Shiah

[Aqidah-Shiah Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Nifot Abdulwakil)

Salam ko manga ukhti aken go manga ikhwah, aden a minisa raken o inokon aden a Shiah go anda phoon so Shiah? Go tona a kon i mbidaan iyan ago so Sunni?

salam mga sisters and brothers, my ng asked sa akin bkit my SHEA san dw galing yong sheaa? ano dw defrents nia sonny?

Sembag:

Wa alaykumus salam. So manga Shiah na siran so manga tao a siyangka iran so kiyabaloy o Abubakr, Umar go Uthman a olowan o manga Muslim ko oriyan o kiyawafat o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam. Aya paratiyaya iran na so kon dapat so Ali ibn Abi Talib i dapat a pakatondog ko Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam. Siran na miyadadag siran phoon ko piyor a lalan o Islam. Aya mala a miyagolowan ko kiyabangon o Shiah na so Abdullah ibn Saba sa aya pakaasal iyan na Yahudi sekaniyan, na somiyoled ko Islam ka para sa kapaminasa, samanoto na knaba piyor so kiyasoled iyan sa Islam, ka munafiq sekaniyan. So manga Sunni na siran so Ahlus Sunnah wal Jama'ah na siran so piyor a maga-agama go pomaparatiyaya ko Quran go Hadith. Oonotan o manga Sunni so piyor a lalan o Islam go pesongkaden iran so Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam.

Kataya so ped ko manga mbidaan o Shia go Sunni:

1. So manga Shiah na di iran paparatiyayaan o ba so Nabi Muhammad sallallahu alayhi wa sallam i mori pori a nabi, aya kon a mori pori a nabi na so Ali ibn Abi Talib. Na aden pen a mas marata san ka so manga Shiah biyaloy ran so Ali a aya iran tohan a skaniyan kon so Allah. Soti so Allah!

2. So manga Shiah na di iran tatarimaan so kalilid ko manga Sahabah oba siran manga Muslim. Aya paratiyaya iran ko kalililid ko manga Sahabah na manga kapir kon lagid o Abubakr, Umar, Uthman, Aishah, Hafsah a manga karoma o Nabi sallallahu alayhi wa sallam. Knaba pen matag di iran tatarimaan oba siran manga Muslim ka pephamanintaan siran pen o manga Shiah go maaped anan ko kapsimba iran go ko lalayo iran anan ipend-dua.

Maito bo a bilangan ko manga Sahabah i tatarimaan iran a manga Muslim lagid o Ali, Fatimah, Salman go so sabaad ko manga amilya o Nabi sallallahu alayhi wa sallam.

3. So manga Shiah na di iran paparatiyayaan so sabaad ko Quran go pephakamokhagen iran. aya pen a tatharoon iran na so Quran imanto na kurang go ribat. Aden kon a Quran iran na giyoto kon i korek a Quran ogayd na taman imanto na di iran bo kigemaw. Aya pen a paratiyaya iran na libatan kon o manga Sahabah so Quran sa piyonaon kon o manga Sahabah radiyallahu anhum so surah kon a miyaaloy ron a so Ali na aya piyor a mori-pori a nabi o Allah, na giyoto kon so Surah Al-Wilayah.

4. So manga Shiah na di iran tatarimaan go pephakapamokagen iran so manga hadith a phoon ko kalilid o manga Sahabah lagid o Abubakr, Umar, Abu Hurayrah, Aisha, Abdullah ibn Umar go so salakaw kiran, apiya pen miyapanothol sa Sahih Bukhari ago Sahih Muslim.

5. Isa ko manga rokon o paratiyaya iran na so pembethowan sa Tuqyah. Aya ma'na a tuqyah na giyoto so kapamokhag, kanggagali, go kamomonafiq. Ped anan ko paratiyaya iran. Go da kon a agama inonta na aden a kabokhagan iyan.

6. So manga Shiah na papakay niran so mut'ah. Giyanan so kapangaroma sa magaan. Opama na kapakay a pangaromaan o mama so babay sa isa ka oras na oriyan iyan na ipembelag iyan.

7. Ped pen ko rokon o paratiyaya iran na so pembethowan sa Imamah. Giyanan so paratiyaya iran a aya bo kon patot a mabaloy a khalifah (olowan o manga Muslim) na ped ko pamilya o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam. Na saden sa di san maratiyaya na kikilalaan niran a kafir.

Giyangkanan a miyangaaloy na sabaad baden ko ribat a paratiyaya o manga Shiah sa kiyasabapan sa kiyadadag iran go kiyapakaliyo iran ko Islam. Go di siran dinggalebek sa kapanakoto.

La ilaha illallah. Da a towan a patot a pesimbaan inontabo so Allah.

------------------------------

------------------------------

Code: 0017-121111

Keywords: pasbih, lima, bid'ah, kaosar

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Dhikr

[Adab-Dhikr Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Fahad Abdulcarim)

Pakaisa aken, antona i kokoman o kaosar sa pasbih? Ba benar a bid'ah so kaosaraon?

Sembag:

So sabaad ko manga ulama na pakabibid'ah niran. So sabaad na papakay niran ogayd na thataroon iran a aya taralebi na so lima i pagosaren ko kandhikr.

Pangoman ron na so pen kaosar sa pasbih na depende ko niyat o tao go so okit a kaphagosara niyanon. O aya paratiyaya iyan na sunnah oto o Nabi sallallahu alayhi wa sallam na pepakasoled skaniyan sa bid'ah ka knaba sunnah o Nabi sallallahu alayhi wa sallam so kaosar sa pasbih ko kandhikr ka aya pagosaren niyan na so manga lima (kemer) iyan. O peman o aya niyaton o tao na para mailay o sabaad a skaniyan na mapasang i kandhikr na pephakasoled oto sa riya' (kapaki-ilay-layn). Opama peman ko giyabo a kapagosara niyanon ko kandhikr ka an pkalebodi ko kaphagitongaon na kapakay. Ogayd na aya den taralebi na so kibagakenon ka aya sunnah o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na so lima niyan a kawanan i pagosaren iyan, ka giyoto i taralebi.

Go so pagosar sa pasbih na di sekaniyan pepanasbih oriyan niyan na dimakimbitiyarai ko salakaw. Ka di sekaniyan paka-iman ko diniyan di kandhikr na go kasarani niyan pen so di niyan diimbitiyarai. Ka madakel a pekasima taon a dimanasbih na rakes a dimakimbakas, na di oto kapakay. Aden pen na dimanasbih a dindrive, ditext, go sasalay niyan non pen. Na palaya den anan di kapakay. Huwallahu a'lam bis sawab. Giyanan so miyasowa aken go miyangababatiya aken. Na aya den taralebi na so kibagakenon ka knaba maregen so kapanasbih a aya pagosaren na so lima.

-----------------------------

Code: 0018-121111

Keywords: al-hajar al-aswad, maitem a ator, ka'bah

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Hajj

‎[Fiqh-Hajj Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Prince'Chubby Shin Manalocon)

Ba so kasiyom sa maitem a ator sa ka'bah na sunnah odi na wajib? Di kano rekami mbokela manembag ko manga pakaisa ami ka ped kami ko phaganad.

Sembag:

So kasiyom ko (al-hajar al-aswad) maitem a ator sa ka'bah na sunnah, knaba wajib. Shukran.

-----------------------------

Code: 0019-121311

Keywords: kapanganoko, kawanan, waraan

Date Posted: December 13, 2011

Answered by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab

[Adab Q02]

Pakaisa: (Phoon ki Arham Umpat)

Assalamu alaykum. Aya pananayanan tano na so dadabiyatan Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam ago so mga Sahabat iyan radiyallahu anhum. Pakaisa aken, so kiya panganoko o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam, anda sekaniyan miyona sii ko manga kemer iyan. Balasang kano o Allah.

Sembag:

Wa alaykumus salam. Aya kabasa o manga ulama tano na aya sunnah sii ko kapanganoko na sii poonan sa kawanan sabap ko giyanan i waraan go pekababayaan o Nabi sallallahu ko manga galebek iyan.

عن عائشة رضي الله عنها قالت: كان النبي صلى الله عليه وسلم يعجبه التيمن في تنعله وترجله وطهوره وفي شأنه كله

"Aya waraan o Nabi sallallahu alayhi wa sallam na pekababayaan iyan so kaphagonai niyan ko kawanan sii ko kathalompa, kapanalday, go kaplilimpiyo na go sii ko langon a galebek iyan."

Giyanan i dalil a inosar o manga ulama tano a so manga kemer sa kawanan a lima i pagonanan na go bo so diwang.

Na so peman so miyaaloy iran a pagonaan so tindoro a kawanan na  go sii kapos ko amao peman a kawanan na da a dalil iyan anan a mabager. Na o paratiyaya o tao a giyanan i sunnah o Nabi sallallahu alayhi wa sallam na pephakasoled sa bid'ah. Da matendo i anda ko manga kemer i pagonaan go pakaoriyan. Importante na sii ka miphoon sa kawanan, gyoto bo i sunnah niyan. Saden sa mapiya a kaparo kawn a kapakatotondo-tondog iyan. Shukran jazilan.

------------------------------

Code: 0020-121211

Keywords: tawbah, sarat,

by: Nasroden ibn Abdullah

Category: Adab-Tawbah

[Adab-Tawbah Q01]

Pakaisa:

Antonay manga sarat o kathawbat?

Sembag:

Bismillah..

So katawbah na isa a mala a simba a gi manggalubuk o oripun o allah,,, ka isa ini a simba a ayabo a matao ron na so oripun ago so kadnan niyan ,, ka so katawbah na gonanao sa kadawat ko mga kambaradosa a myanggolawla o oripun , na gyotoi gi niyan gi kapangalimbabaan go kapananangkupan siiko allah....

Waraan o manosiya a gi makandosa sa mala antaka maito a dusa , na aya mapiya na so kambabalingan ko allah,,,na madakul a ayat a inisugo o allah ko mga mu’min a kaptawbah iran orian o kiakapandusa iran..

Pitaro o allah “ hay sukano a myamaratiyaa na tawbat kano ko allah sa samporna a katawbah”

Pitaro iyan pun siko pud a ayat “ hay sukano a myamaratiyaya na palaya kano dun tawbat ko allah ka angkano makasulang sa maliwanag “

Palyogat a katokawan o oripun a so katawbat na palyogat sukanian ko omani dusa, mala a dusa antaka maito a dusa ,, knaba datar o kasasaboti ron o sabaad a so katawbah na siibo ko mga ala a dusa,, pitaro I ibn al-qayyim “ kiawpakatan ko miangaoona ulama a so tawbah na palyogat ko maroni antaka mala a dusa”…

SO KATAWBAH NA ADUN A MGA SARAT ODINA ONAYAN NIYAN A ODIRON MAKAMBIKUN NA DI KAADUN SO TITO A KATAWBAH , PAT A MIA-ALOY O MGA ULAMA A SARAT ODINA UNAYAN NIAN :

1) الإقلاع عن الذنب – SO KITAPULUKUN ODINA KAPANANGGILAE SANGKOTO A DOSA

2) الندم على فعله - SO KAADUN O KASUNDIT O ORIPUN CSANGKOTO A KIAPAKANDOSA NIAN.

3) العزم على أن لا يعود إليه - SO KAPTOMANGKID SA DIDUN PUMBABALINGANAN ANGKOTO A DUSA.

4) رد المظلمة إلى أصحابها - O SO DUSA NA ADUN A TAALOK IYAN KO KABUNAR O DATAR IYAN A MANOSIYA NA PALYOGAT A KAPAKANDUDA KO SHA’I A MIALALIM IYAN KO PUD IYAN.

Aya ibarat na o so tao na adun a mialalim iyan ko pud iyan a golalan ko tamok iyan na palyogat a kipatoon niyanon ,, odina so tao na piangarasi niyan so kabunar o datar iyan a manosiya sa gulalan ko maratabat iyan datar o kapamaganta / kapakatipo (paninirang puri) na palyogat a makapamangniron sa rila odina maap sabap ko kiapamagantae niyanon ,, na pd anan ko mga sarat a kakatarima o tawbah.

- Gyae I diron kaiimulungan o sabaad , ka aya panarima o sabaad na apia niyan mialalim so pud iyan na kyasanaan dun a kaptawbat iyan ko allah ,, na ribat oto a panarima , sa patoray a makapamangni ko tao a piangarasian niyan..

Pangnnta ko allah a rilaan tano niyan ko langon a gitano gimandusa,mlagid so katawan tano antaka ditano katawan,,pitababa tano sa datano tibabaa..allahumma amen innaka waliyyu dhalik wal-kaadiru alaihi.

Code: 0021-121511

Keywords: tawbah, sarat,

Date Posted: December 15, 2011

Answered by: Nasroden ibn Abdullah

Category: Adab-Talabul Ilm

[Adab-Talabul Ilm Q01]

Pakaisa:

Antonay manga kalbihan o kathontot sa ilmo?

Sembag:

Bismillah...

Isa sa tanto a pirmiru go mapia a simba a gi manggalubuk o oripun na so katuntot sa ilmo,,ka ditano dun sabotun so agama tano a islam odina tano paganada suka niyan…

So katuntot sa ilmo na palyogat suka iyan ko omani pitanggisaan , batabolabao so mga ilmo a adun a taalok iyan ko aqiidah go mga kukuman a manunumpang ko kapakaontol o mga simba , datar o mga kukuman o sambyang, zakah,kapwasa,kapnayhaji na tanto a mitataralo so kapapalogat iyan,,ka so diron kakunala na di paka-ontol angkanan a mga simba...

Pitaro o nabi saw “ so katuntot sa ilmo na palyogat ko omani datu go bae”..go pitaro iyan pun “ sadun sa tao a ikababayaon o allah so mapiya na pakisabotan niyanon so agama niyan “

So ilmo ko agama na nisisita dun a maadun ko oripun siiko gi niyan kapaginntao,, sa datar o kitaruwaaon I shaikul islam ibn taymiyyah a “so kapaka-kakailangan o mga tao siiko ilmo na mas mala adiso kapaka-kakailangan iran siiko kakan go kainom ; ka so kada kakan go kainom na ayabo a pukabinasa na so kambubulawasan, ogaid na so kada o sabot ko agama na ayadun a puka antiyor na so niyawa go lawas o tao”

Pud ko mga kalbihan o kapaganad sa ilmo :

1 ) midadayon dun so balas iyan taman sa kapatai o tao a piaganadan niyan so ilmo na sarta a ini sampay niyan ko pud iyan, pitaro o nabi saw “ anda dun I kapatao o tao na myatipud dun so langun a amal iyan na inontabo ko tulo,; na mya-aloi niyanon so “ ilmo a gi kanggunaan”…

2 ) so kapaganad sa ilmo na lalan ko surga, pitaro o nabi saw “ sadun sa tao a kudugun niyan so lalan a giiron maganad sa ilmo na pakilubudanon o allah so lalan ko surga”

3) so katuntot sa ilmo na sabap a kirilaan ko mga dusa,pitaro o nabi saw “ mataan a langun a kaadun a matatago ko mga langit go liyawaw a lupa sa taman ko mga suda ko ragat na gisiran gi mamangni sa rila ko allah para sangkoto a tao a gi maganad sa ilmo.

4) so ilmo na sindaw o tao siiko giniyan kapaginntao sangkae a dunya.

5) so kapaganad sa ilmo na tomo adiso langun a parahiyasan a mapapadalum sangkae a dunia sa datar o kia-aluyaon sa hadith, go madakul pun a mia-aloi a kalbihan o katuntot sa ilmo.

Mga pagariya : so kapaganad sa ilmo na tanto a mdakul a okit a kakatoonangkawn,,sa ditano kida’wa a kgiya mingitolud a mga edad tano na ditano dun paganadan so agama tano,,sa apia anda tano dun darpa mariribon na palyogat dun so kapaganada tano ko agama tano sadn sa kagaga tano ron,, gyangkae a kapagusara tano sangkae a mga inimbabago datar angkae a FACEBOOK na ayadun a mapia na baloyn tano a wasilah/ lalan ko kapaganada tano ko ilmo, ka antano kanggunae so mga oras tano.

------------------------------

Code: 0022-121711

Keywords: Quran, ruku, sujud, karuruku, sumusujud, kapamatiya sa Quran

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Salah

[Fiqh-Salah Q03]

Pakaisa:

Ino kapakay a mamatiya ta sa Quran sii ko karuruku ta sa sambayang go igira sumusujud ta?

Sembag:

Di kapakay so kapamatiya sa Quran sii ko ruku ago sujud sabap ko kinisaparenon o Nabi sallallahu alayhi wa sallam. Miyapanothol o Ali ibn Abi Talib radiyallahu anhu:

هَانِي رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنْ أَقْرَأَ رَاكِعًا أَوْ سَاجِداً. رواه مسلم

"Siyaparan ako o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam ko kabatiya sa Quran ko karuruku go kasusujud." [Piyanothol i Muslim]

------------------------------

‎

Code: 0023-121911

Keywords: Christmas, pamemegayan, Kristiyan, isadka, miskin

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Aqidah-Alwalau walbara'

[Aqidah-Alwalau walbara' Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Jelah Noor)

Assalamu alaykum. Ino ba khapakay a petharima ako sa pamemegayan a phoon ko manga Kristiyan sabap ko Christmas? Go ino ba kapakay a isadka aken ko manga miskin a Muslim?

Sembag:

Wa alaykumus salam.

So katarima ko pamemegayan a phoon ko manga Kristiyan ko Christmas iran na aden a manga sarat iyan a kabasa o manga ulama tano. Paganay ron, na kinanglan na so regalo na knaba karne a siyombali para ko manga pesimbaan iran a salakaw ko Allah. Ikadowa, na so pamemegayan na kinanglan na knaba ped ko manga toos o agama iran odi na pakaradiyan iran lagid o barahala, santa claus go manga lagid iyan. Ikatelo, na aya niyat ka ko katharimaangka sangkoto a pamemegayan na sabap ko da'wah, knaba babaya kiran odi na ko pakaradiyan iran. Go ikapat, na opama ko pekailay o manga wata ka na mipaliwanag ka kiran i sabap a kaptarimaangkaon ka kapakay a masowat siranon na kababayaan iran so manga galebek a lagidanan.

Asar ka makasosoled sangkanan a manga sarat na kapakay a tarimaangka go kapakay pen a sadkaan ka ko salakaw. Go amay ko dingka peman khatarima sabap ko miyasopak iyan anan na paliwanag neka piya-piya kiran i sabap a dangkaon katharimaa.

Paliyogat ko Muslim a katagoan sa maratabat ko agama niyan go di niyan dapat pekayaan so benar.

Shukran jazilan.

------------------------------

Code: 0024-121911

Keywords: dua, kandowaa, sujud, kapamangni ko Allah, pinakataralebi a darpa

: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Salah

[Fiqh-Salah Q04]

Pakaisa: (Phoon ki Arham Umpat)

Assalamu alaykum. Pakaisa aken, ino so kandowaa sii ko moripori a sujud ino kapakay?

Sembag:

Wa alaykumus salam. Sunnah so kandowaa go kapamangni ko Allah sii ko omani sujud knaba bo sii ko moripori a sujud. Aya basa on na kinanglan na Arabic. So di niyan mapetharo so pangni niyan sa basa Arab na kapakay pen a pephamangni ko Allah sa sujud ogayd na di niyan baden pelapalen go sii bo ko poso go pamikiran iyan a kapephamangni niyan ko Allah. Sabap ko so sambayang na basa Arabic bo i kapakay ron, knaba lagid o dua ko liyo o sambayang a apiya tona a basa na kapakay a aya ta osaren ko kapamangni ko Allah. Kapakay pen a isaan ka ko mangatatao sa Arabic so kabayaan ka mangni para milapal ka ko kasusujud ka.

So sujud na giyanan i pinakataralebi a darpa go masa a pephamangni ron so oripen o Allah sabap ko miyaaloy o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam:

(أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ وَهُوَ سَاجِدٌ فَأَكْثِرُوا الدُّعَاءَ.) رواه مسلم

"Aya pinakamarani a masa o oripen ko Kadnan iyan na sii ko kasusujud iyan, na pakandakela niyo ron so kapamangni." [Piyanothol i Muslim]

------------------------------

Code: 0025-122111

Keywords: aqiqah, kambing, wata, inimbawata, dapen masawlan, ikapito gawii

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Aqiqah

[Adab-Aqiqah Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Tadj Alab)

Assalamu alaykum.

Ipagisa aken antonay kokoman o da ma-aqiqah a inimbawata a mama. Dapen masawlan so wata a mama, miyalepas so isaka pito gawii ogaid na dapen masawlan. Ba so aqiqah na apiya antona idad o wata a mama? Shukran.

Sembag:

Wa alaykumus salam wa rahmatullahi wa barakatuh.

So kapagaqiqa na sunnah o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam. Sii ko mama na aya aqiqah niyan na dowa a kambing, so babay na isa bo. Aya kapagaqiqai ko wata na sii ko ikapito gawii niyan. Na o makalepas na aya kabasa o manga ulama tano na sii ko 14 gawii odi na ika-21 gawii niyan. Na o di peman na saden sa kakhagagaon o manga lokes iyan. Na apiya antona man a gawii na kapakay a ipagaqiqa iran so wata na mbalasan siranon o Allah.

------------------------------

Code: 0026-122611

Keywords: bolong, kapamolong, sakit, zamzam, black seed, alhabbatus sawda, ruqya

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Dawa'

‎[Adab-Dawa' Q01]

Pakaisa:

Tonay kokoman o kapamolong sa haram a bolong?

Sembag:

Aya pitharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na:

(إن الله خلق الداء والدواء فتداووا ولا تتداووا بحرام) حديث صحيح

"Mataan a so Allah na inaden Iyan so sakit go so bolong na pamolong kano go di kano pamolong sa haram." [Hadith Sahih]

Samanoto na so kapamolong sa haram na di kapakay. Lagidoto mambo so manga bolong a kasasawgan sa haram lagid o baboy na di kapakay oba mipamolong. So Allah na da a inipanog iyan a sakit inonta na aden a bolong iyan. Go kinanglan ko Muslim a tawakkal ko Allah ka so Allah i pephamolong knaba so manga bolong ka matag baden anan manga sabap. Na kinanglan pen a mapaganad mambo o Muslim so manga Sunnah a kapamolong lagid o ruqya, alhabbatus sawda (black seed), gola teneb, zamzam. Go so kasadka na pepakabolong pen ko sakit ka aden a hadith iyan anan.

------------------------------

Code: 0027-122611

Keywords: 7:00 pm, 7:00 am, Zhuhr, Asr, torog, kapakanaw, 4:00pm

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Fiqh-Salah

[Fiqh-Salah Q05]

Pakaisa: (Phoon ki Matanglawin Tanggote Gupantao)

Salam. Pagariya, opama ka seketa na aya galebek ta na gagawii magphoon s 7:00 pm taman sa 7:00 am na makawmata sa walay na torogen taden. Aya kapakanaw ta na 4:00 pm den, samawto tona i khasowa o Zhuhr? Kabayadan antawa aka panon?

Sembag:

Opama ko dangka thibaba a kinibagaken neka ko Zhuhr sabap ko katotoroga reka na kapembayadan neka, ma'na samabayanging ka so Zhuhr na go ka bo sambayang sa Asr. Ogayd na opama peman ko kiyanawan ka so Zhuhr oriyan niyan na da ka bo mbowat taman sa miyada so wakto niyan na mala oto a dosa na makaptawbat ka ko Allah.

Aya pitharo Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na:

(من نام عن صلاة أو نسيها فليصلها إذا ذكرها) حديث صجيج

“Sa tao a damakanaw ko sambayang odi na kiyalipatan iyan na sambayangi niyan amay ko katanodaniyan.” [Hadith Sahih]

------------------------------

Code: 0028-122611

Keywords: kaogop, phangaroma, nikah, ziwaj

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Nikah

[Adab-Nikah Q01]

Pakaisa: (Phoon ki Mansawi Diamla)

Assalamu alaykum. Manga guro ami, pakaisa ini makapantag ko kaogopi ko phangaroma, antona i manga hadith a miyaaloy?

Sembag:

Wa alaykumus salam. Aya pitharo o Rasulullah sallallahu alayhi wa sallam na:

(ثلاثة حق على الله عونهم : المجاهد في سبيل الله ، والمكاتب الذي يريد الأداء ، والناكح الذي يريد العفاف) رواه الترمذي, حديث حسن

"Telo a shay a kabenar o Allah a kaogopi ron (ma'na paliyogat): so dimakipherang sa lalan ko Allah, so makaootang a kabaya iyan na kabayadan iyan so otang iyan, go so mangangaroma a siyap iyan sa ginawa niyan." [Piyanothol i Tirmidhi, Hadith Hasan]

------------------------------

Code: 0029-122711

Keywords: phangaroma, nikah, ziwaj, kandowai

by: Muhammad ibn Ismael

Category: Adab-Nikah

‎[Adab-Nikah Q02]

Pakaisa: (Phoon ki Al Ameen Yaseen)

So dowa kataw a bae na miyakapagayon a mapangaroma o sakataw a mama, ino kapakay a merengan so kawing iran?

Sembag:

Inipakaisa aken aya ki Dr. Faruq minggolalan ko miyakamongon a ginawai aken na aya tig i Dr. Faruq na kapakay kon, masha Allah.

------------------------------